Needs of selected social groups related to forests in the Upper Silesian Conurbation
Potrzeby wybranych grup społecznych w odniesieniu do lasów na terenie Konurbacji Górnośląskiej
ANNA WIERZBICKA, WIOLETTA KOPER-STASZOWSKA
Sylwan 168 (10):703-716, 2024
DOI:
https://doi.org/10.26202/sylwan.2024014Available online: 2024-11-17
Open Access (CC-BY)
forest functions • public forest • public opinion • social expectation • survey
In Poland society is increasingly interested in nature, forests and willingly and actively engaged in the activities of the State Forests through public consultations in the preparation of forest management plans. The Upper Silesian Conurbation is one of the most populated areas in Poland, and one of most affected by human management. The aim of the paper is to determine the expectations of the society of the Upper Silesian Conurbation towards public forests. The online questionnaire was sent to schools (primary, high and Silesian University of Technology), local administrative authorities, and paper questionnaires were distributed to companies and all above mentioned school where it was available to parents picking up children from school. Questionnaires were filled in by 511 respondents (336 online questionnaires and 175 paper versions). The vast majority of respondents declared visiting the forests of the Upper Silesian Conurbation on days off−work in spring and summer. For all four seasons, men visit forests significantly more often. Those who assess their financial situation as worse visited the Upper Silesian Conurbation’s forests more often. Respondents assessed the forests of the Upper Silesian Conurbation as good or very good. They expect the protection of natural forest resources (47.4%) and the maintenance of the forest’s landscape values (29.9%). Visitors looked for peace and quiet in forests, cleanliness is the factor leading to the best forest experience. Respondents expect waste bins (60.7%), different types of seating, benches, tables (48.7%) and information boards (48.9%) in forests. Respondents from the Upper Silesian Conurbation view the forest as a place to relax and find peace and quiet. The forest’s productive functions are not indicated as the most important to respondents but only a few people responded that they would feel most comfortable in forests where no timber is harvested. Survey participants view public forests more as wild city park than a forest per se because they expect to find there many of the tourist amenities characteristic of areas managed by man.
Bao, T., Laituri, M., 2011. Defining required forest area protection soil from erosion in Vietnam: A GIS-based application. VNU Journal of Science: Earth and Environmental Sciences, 27 (2): 63-76.
Baranowska, M., Koprowicz, A., Korzeniewicz, R., 2021. Społeczne znaczenie lasu – raport z badań pilotażowych prowadzonych w okresie pandemii. (Social importance of the forest – report of pilot studies conducted during the pandemic). Sylwan, 165 (2): 149-156. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2021005.
BDL, 2022. Bank Danych o Lasach. (Forest Data Bank). Warsaw: State Forests. Available from: https://www.bdl.lasy.gov.pl [accessed: 20.01.2024].
Calder, I.R., 2000. Forests and hydrological services: reconciling public and science perceptions. Land Use and Water Resources Research, 2: 1-12. DOI: https://doi.org/10.22004/ag.econ.47860.
CBOS, 2019. Komunikat z badań nr 44/2019, Oceny działalności instytucji publicznych. Centrum Badania Opinii Społecznej. Available from: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_044_19.PDF [accessed: 20.02.2023].
Dudek, T., 2016a. Needs of the local population related to development of forests for recreational purposes: Example of south-eastern Poland. Journal of Forest Science, 62 (1): 35-40. DOI: https://doi.org/10.17221/99/2015-JFS.
Dudek, T., 2016b. Potencjał rekreacyjny lasów podmiejskich Rzeszowa wobec zapotrzebowania na wypoczynek w lasach wśród mieszkańców województwa podkarpackiego. (Recreational potential of Rzeszów suburban forests versus the demand for spending leisure time in forests among the residents of the Podkarpackie Province). Sylwan, 160 (2): 169-176. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015100.
Dudek, T., Marć, M., Zabiegała, B., 2022. Chemical composition of atmospheric air in nemoral Scots pine forests and submountainous beech forests: The potential region for the introduction of forest therapy. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19: 15838. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph192315838.
Dudek, T., Piegdoń, A., 2021. The impact of forest recreation on health in the opinion of sanatorium patients. Sylwan, 165 (12): 841-852. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2021106.
Eriksson, L., Nordlund, A., Schenk, T., Westin, K., 2014. A study of forest values and management attitudes in the general public in Germany and Sweden: Does context matter? Journal of Environmental Planning and Management, 58 (8): 1412-1431. DOI: https://doi.org/10.1080/09640568.2014.930344.
Gołos, P., 2013a. Selected aspects of the forest recreational function in view of its users. Forest Research Papers, 74 (3): 257-272. DOI: https://doi.org/10.2478/frp-2013-0025.
Gołos, P., 2013b. The recreational functions of Warsaw’s urban and suburban forests. Forest Research Papers, 74 (1): 57-70. DOI: https://doi.org/10.2478/frp-2013-0007.
Gołos, P., 2018. Społeczne i ekonomiczne aspekty pozaprodukcyjnych funkcji lasu i gospodarki leśnej – wyniki badań opinii społecznej. Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa. Rozprawy i Monografie 22. Sękocin Stary: Instytut Badawczy Leśnictwa, 326 pp.
Gołos, P., Kaliszewski, A., 2016. Społeczne i ekonomiczne uwarunkowania realizacji publicznych funkcji lasu w Pań-stwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. (Social and economic conditions for providing public forest services in the State Forests National Forest Holding). Sylwan, 160 (2): 91-99. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015084.
Herzog, T.R., Maguire, C.P., Nebel, M.B., 2003. Assessing the restorative components of environments. Journal of Environmental Psychology, 23: 159-170. DOI: https://doi.org/10.1016/S0272-4944(02)00113-5.
Janeczko, E., 2005. Społeczne uwarunkowania rekreacji w lasach na przykładzie Mazowieckiego Parku Krajobrazowego (MPK). (The social conditions of forest recreation: case study in Mazowiecki Landscape Park). Turystyka i Rekreacja, 1: 25-28.
Janeczko, E., 2009. Wybrane zagadnienia z zakresu kształtowania krajobrazu leśnego w otoczeniu dróg. (Selected issues of landscaping surrounded by forest roads). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 11 (4): 110-115.
Janeczko, E., Czyżyk, K., Korcz, N., Woźnicka, M., Bielinis, E., 2023. The psychological effects and benefits of using green spaces in the city: A field experiment with young Polish adults. Forests, 14 (3): 497. DOI: https://doi.org/10.3390/f14030497.
Jaszczak, R., 2008. Las i gospodarka leśna w zasięgu oddziaływania miast w Polsce. (Forest and forest economy within the range of influence of towns and cities in Poland). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 3 (19): 152-171.
Kaplan, R., Kaplan, S., 1989. The experience of nature: A psychological perspective. Cambridge: Cambridge University Press, 352 pp.
Kikulski, J., 2008. Preferencje rekreacyjne i potrzeby zagospodarowania rekreacyjnego lasów nadleśnictw Iława i Dąbrowa (Wyniki pierwszej części badań). (The recreational preferences and needs for recreational management of forests within the Iława and Dąbrowa Forest Districts – preliminary results). Sylwan, 5: 60-71. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2006106.
Kikulski, J., 2021a. Czynniki wpływające na wypoczynek w lasach – ocena stanu obecnego oraz zachodzących zmian. (Factors influencing on leisure and recreation in the forest – assessment of the current state and the changes taking place). Sylwan, 165 (5): 422-430. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2021057.
Kikulski, J., 2021b. Ocena znaczenia zakazu wstępu do lasu z powodu zagrożenia epidemią COVID-19 dla wypoczywających w lesie. (Assessment of the significance of the ban on the access to the forest due to the threat of the COVID-19 epidemic for people resting in the forest). Sylwan, 165 (4): 336-344. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2021029.
Kikulski, J., 2021c. Social preferences regarding leisure and recreation time in forests in Poland. Sylwan, 165 (9): 639-653. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2021089.
Kikulski, J., 2023. Social perception of the need for forest management in Poland – assessment of the current status and occurring changes. Sylwan, 167 (9): 549-568. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2023058.
Kłos, I., 2015. Świadomość ekologiczna Polaków – przegląd badań. (Environmental awareness of Poles – research review). Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 42 (2): 34-44. DOI: https://doi.org/10.18276/sip.2015.42/2-03
Konczal, A., 2017. Forest anthropology. Foresters – perception and formation visions of nature in Poland. Doctorate dissertation. Adam Mickiewicz University. Available from: http://hdl.handle.net/10593/17940 [accessed: 20.02.2024].
Kożuch, A., Piszczek, M., Kuc, M., 2014. Znaczenie komunikacji marketingowej Lasów Państwowych i Polskiego Związku Łowieckiego w informowaniu i kształtowaniu postaw społeczeństwa wobec ubocznego użytkowania lasu. (Importance of marketing communication of National Forest Holding and Polish Hunting Association for providing information and shaping social attitude towards non-wood forest products management). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 38 (1): 46-53.
Krokowska-Paluszak, M., Łukowski, A., Gruchała, A., Skorupski, M., 2018. „Las i leśnicy w oczach społeczeństwa” – co wpływa na wizerunek Lasów Państwowych i leśników – badania sondażowe w województwie wielko-polskim. (Forest and foresters as perceived by society – what affects the image of the State Forests and foresters – survey in the Wielkopolska Province). In: W. Gil., J. Szewczykiewicz, eds. Współczesne problemy komunikacji społecznej i edukacji w leśnictwie. (Current problems of public communication and education in forestry). Zimowa Szkoła Leśna przy Instytucie Badawczym Leśnictwa, X Sesja. Sękocin Stary: Instytut Badawczy Leśnictwa, pp. 323-344.
Krokowska-Paluszak, M., Opalińska, P., Łukowski, A., Błasiak, A., Wierzbicka, A., Skorupski, M., Tomu-siak, R., 2017. Las i rola współczesnego leśnika widziane oczami społeczeństwa. (Forest and the role of the modern forester, seen through the eyes of society). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 50 (1): 105-113.
Krokowska-Paluszak, M., Wierzbicka, A., Łukowski, A., Gruchała, A., Sagan, J., Skorupski, M., 2022. Attitudes towards foresters in Polish Society. Forests, 13: 294. DOI: https://doi.org/10.3390/f13020294.
Kulik, R., 2005. Psychologia potrzebuje życia. Chowanna, 1 (24): 108-120.
Livesley, S.J., McPherson, G., Calfapietra, C., 2016. The urban forest and ecosystem services: Impacts on urban water, heat, and pollution cycles at the tree, street, and city scale. Journal of Environmental Quality, 45 (1): 119-124. DOI: https://doi.org/10.2134/jeq2015.11.0567.
Ludwiczak, I., Maciaszczyk, K., Rzeźnik, W., Witczak, A., 2012. Przegląd funkcji lasu w praktyce. Studencki obóz naukowy w Puszczy Augustowskiej. (The review of forest functions in practice. Students scientific camp in Augustów Forest). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 32 (3): 297-301.
Mandziuk, A., Kikulski, J., Parzych, S., 2019. Społeczne potrzeby i preferencje w zakresie wypoczynku na terenach chronionych na przykładzie rezerwatu przyrody „Nad Tanwią”. (Social needs and preferences in the field of leisure in protected areas – ‘Nad Tanwią’ nature reserve case study). Sylwan, 163 (12): 1016-1024. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2019078.
McPherson, G., Simpson, J.R., Peper, P.J., Maco, S.E., Xiao, Q., 2005. Municipal forest benefits and costs in five U.S. cities. Journal of Forestry, 103 (8): 411-416. DOI: https://doi.org/10.1093/jof/103.8.411.
Michon, G., Nasi, R., Balent, G., 2013. Public policies and management of rural forests: Lasting alliance or fool’s dialogue? Ecology and Society, 18: 1-12. DOI: https://doi.org/10.5751/ES-05706-180130.
Novak, D., Hirabayashi, S., Bodine A., Greenfield, E., 2014. Tree and forest effect on air quality and human health in the United States. Environmental Pollution, 193: 119-129. DOI: https://doi.org/10.1016/j.envpol.2014.05.028.
Pierzgalski, E., 2008. Relacje między lasem a wodą – przegląd problemów. (Relationship between forest and water – review of problems). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 2 (18): 13-23.
Piszczek, M., Janusz, A., Kudłacik. A., 2008. Postrzeganie leśnictwa i grupy zawodowej leśników przez społe-czeństwo na obszarze LKP Lasy Beskidu Śląskiego i LKP Lasy Beskidu Sądeckiego. (Perception of forestry and foresters as a vocational group by society in the Forest Promotional Complexes od Beskid Śląski Forests and Beskid Sądecki Forests). Sylwan 152 (12): 36-46. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2006134.
Plan, 2024. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Śląskiego. Katowice: Urząd Marszałkowski Woj. Śląskiego. 2004. Dz. Urz. Woj. Śląskiego z 2004 r., Nr 68, poz. 2049.
Polityka, 1997. Polityka leśna państwa. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 22 kwietnia 1997 r. Warszawa: Ministerstwo Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
Porter, B., Czyżyk, K., Trzciński, G., 2016. Las i leśnictwo dla rozwoju gospodarki. (Forest and forestry for economic development). Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, 49B (5): 72-77.
Simonienko, K., Jakubowska, M., Konarzewska, B., 2020. Shinrin-yoku i terapia lasem – przegląd literatury. (Shinrin-yoku and forest therapy: review of the literature). Psychiatria, 17 (3): 145-154. DOI: https://doi.org/10.5603/PSYCH.2020.0022.
Skłodowski, J., Gołos, P., 2015. Preferowany typ drzewostanu i czynniki decydujące o atrakcyjności turystycznej drzewostanu w opinii społecznej. (Preferred type of forest stand and factors deciding about the tourist attractiveness of the forest). Sylwan, 159 (9): 747-756. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015086.
Skłodowski, J., Gołos, P., 2016. Wartość rekreacyjnej funkcji lasu w świetle wyników ogólnopolskiego badania opinii społecznej. (Value of leisure – related function of forest in view of the results of nationwide survey in Poland). Sylwan, 160 (9): 759-766. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2016082.
Smoleński, M., 2015. Preferencje mieszkańców Białegostoku względem leśnych usług rekreacyjnych – potrzeba odmienności krajobrazowej. (Białystok inhabitants’ preferences concerning forest recreational services – the need for landscape diversity). Leśne Prace Badawcze, 76 (4): 341-349. DOI: https://doi.org/10.1515/frp-2015-0033.
Soroka, A., Mazurek-Kusiak, A., Wojciechowska-Solis, J., Hawlena, J., 2016. Znaczenie zasobów leśnych w turystyce zdrowotnej na przykładzie Wigierskiego Parku Narodowego. (Importance of forest resources in health tourism – Wigierski National Park case study). Sylwan, 160 (1): 64-70. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015068.
Soroka, A., Wojciechowska-Solis, J., 2020. Oczekiwania polskiego społeczeństwa związane z działalnością rekreacyjno-turystyczną w środowisku leśnym. (Expectations of the Polish society related to recreational and tourist activities in the forest environment). Sylwan, 164 (6): 513-520. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2020001.
Statistical Office in Katowice, 2023. Statistical Yearbook of Śląskie Voivodship. Statistical Office in Katowice. Available from: https://katowice.stat.gov.pl/publikacje-i-foldery/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-wojewodztwa-slaskiego-2023,4,23.html [accessed: 20.02.2024].
Statistics Poland, 2023. Demographic situation in Poland up to 2022. Warsaw: Statistics Poland. Available from: https://stat.gov.pl/en/topics/population/population/demographic-situation-in-poland-up-to-2022,13,3.html [accessed: 29.05.2024].
Sztompka, P., 2004. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak, 656 pp.
Takayama, N., Korpela, K., Lee, J., Morikawa, T., Tsunetsugu, Y., Park, B.J., Li, Q., Tyrväinen, L., Miyazaki, Y., Kagawa, T., 2014. Emotional, restorative and vitalizing effects of forest and urban environments at four sites in Japan. International Journal of Environmental Research and Public Health, 11: 7207-7230. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph110707207.
Tomalak, M., 2006. Postrzeganie drzew, szkodników oraz zabiegów ochrony roślin na obszarach parków i lasów miejskich. (Citizen’s perception of trees, tree pests and pest management-related activity in urban parks and forests). Postępy w Ochronie Roślin, 46 (1): 337-343.
Ulrich, R.S., 1984. View through a window may influence recovery from surgery. Science, 224: 420-421. DOI: https://doi.org/10.1126/science.6143402.
Ulrich, R.S., 1993. Biophilia, biophobia, and natural landscapes. In: S.R. Kellert, E.O. Wilson, eds. The Biophilia Hypothesis. Washington, DC: Island Press, pp. 73-137.
Wierzbicka, A., Krokowska-Paluszak, M., Szmidt, M., 2019. Turystyka w Przemęckim Parku Krajobrazowym – czego oczekują turyści? (Tourism in the Przemęt landscape park – what do tourists expect?) Polish Journal for Sustainable Development, 23 (1): 65-72. DOI: https://doi.org/10.15584/pjsd.2019.23.1.8.
Zajączkowski, G., Jabłoński, M., Jabłoński, T., Szmidla, H., Kowalska, A., Małachowska, J., Piwnicki, J., Kaliszewski, A., 2023. Raport o stanie lasów w Polsce 2022. (Forests in Poland in 2022). Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 108 pp.
Source materials
https://stat.gov.pl/metainformacje/slownik-pojec/pojecia-stosowane-w-statystyce-publicznej/173,pojecie.html. [accessed: 28.05.2024].