Wykorzystanie skrzynek dla nietoperzy przez nietoperze w lasach Tatrzańskiego Parku Narodowego
Use of the bat boxes by bats in the forests of the Tatra National Park
KRZYSZTOF PIKSA, TOMASZ BRZUSKOWSKI Sylwan 164 (11):935-941, 2020
DOI:
https://doi.org/10.26202/sylwan.2020070Available online: 2020-12-31
Open Access (CC-BY)
artificial shelters • crevice bat boxes • Myotis mystacinus
Bats spend over half of their lives occupying summer and winter roosts. Thus, it is not surprising that roosts play an important role in the ecology of these mammals. The availability and distribution of summer shelters affects the presence of bats, species richness and activity of bats. The aim of the study was to report the effects of using the artificial shelters, namely bat boxes in the Tatra National Park (southern Poland). The use of bat boxes by bats was studied in the 50−years−old oak−beech and spruce stands located in lower and upper forest mountain zone. A total of 101 bat boxes of two models were checked in each area in 2018 and 2019. Seven bat species, i.e. Myotis bechsteinii, M. mystacinus, M. brandtii, Eptesicus nilssonii, Pipistrellus pipistrellus, Plecotus auritus and P. austriacus inhabited these artificial shelters. The most frequent were bats from Mystacinus group (mainly M. mystacinus sensu stricto) and P. auritus. The species richness and occupation of the bat boxes situated in the breakdown of tree stand in the spruce forest in lower mountain zone was higher than in the subalpine spruce stand. The sawdust−concrete boxes were preferred by the bats, and frequency of their inhabitation was higher than in case of the wooden boxes.
Baranauskas K. 2010. Diversity and abundance of bats (Chiroptera) found in bat boxes in East Lithuania. Acta Zoologica Lituanica 20 (1): 39-44.
Chytil J. 2014. Occupancy of bat boxes in the Dolní Morava Biosphere Reserve (southern Moravia, Czech Republic). Vespertilio 17: 79-88.
Ciechanowski M. 2005. Utilization of artificial shelters by bats (Chiroptera) in three different types of forest. Folia Zoologica 54 (1-2): 31-37.
Dietz C., Helversen O., Nill D. 2009. Nietoperze Europy i Afryki północno-zachodniej. Biologia, rozpoznawanie, zagrożenia. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Dobrowolska D. 2010. Rola zaburzeń w regeneracji lasu. Leś. Pr. Bad. 71 (4): 391-405.
Fabijanowski J., Dziewolski J. 1996. Gospodarka leśna. W: Mirek Z., Głowaciński Z., Klimek K., Piękoś-Mirkowa H. [red.]. Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze 3: 675-696.
Grodzki W., Guzik M. 2009. Wiatro- i śniegołomy oraz gradacje kornika drukarza w Tatrzańskim Parku Narodowym na przestrzeni ostatnich 100 lat. Próba charakterystyki przestrzennej. W: Guzik M. [red.]. Długookresowe zmiany w przyrodzie i użytkowaniu TPN. Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego, Zakopane. 33-46.
Harmata W. 1996. Materiały do występowania nietoperzy Chiroptera w Puszczy Niepołomickiej. Przegląd Przyrodniczy 7 (2): 84-87.
Hess M. 1965. Piętra klimatyczne w polskich Karpatach Zachodnich. Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne 11: 1-258.
Ignaszak K., Dzięgielewska M. 2009. Wykorzystanie skrzynek drewnianych i trocinobetonowych przez nietoperze w Szczecińskim Parku Krajobrazowym „Puszcza Bukowa”. Studia i Materiały CEPL 11: 107-116.
Jurczyszyn M. 1994. Nietoperze Chiroptera Roztoczańskiego Parku Narodowego i otuliny. Fragmenta Faunistica 37: 389-399.
Kasprzyk K., Ruczyński I. 2001. The structure of bat communities roosting in bird nestboxes in two pine monocultures in Poland. Folia Zoologica 50: 107-116.
Kasprzyk K., Tomaszewski M. 2008. Nowe skrzynki z trocinobetonu dla nietoperzy. Nietoperze 9 (2): 143-152.
Kowalski M., Lesiński G. 1994. Bats occupying nestboxes for birds and bats in Poland. Nyctalus 5 (1): 19-26.
Krzanowski A. 1961. Wyniki rozwieszenia skrzynek dla nietoperzy w Białowieskim Parku Narodowym. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 17 (1): 29-32.
Lesiński G., Łepkowska M., Skrzypiec-Nowak P. 2011. Efekty stosowania skrzynek dla nietoperzy w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. Kulon 16: 75-82.
Lesiński G., Skrzypiec-Nowak P., Janiak A., Jagnieszczak Z. 2009. Phenology of bat occurrence in boxes in central Poland. Mammalia 73 (1): 33-37.
Matysek M., Wyka J., Binkiewicz B., Szewczyk G., Bobak J., Wierzbanowski S., Cichocki W. 2020. Liczebność i rozmieszczenie dzięciołów Picidae na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Ornis Polonica 61 (1): 32-46.
Mering E. D., Chambers C. L. 2014. Thinking outside the box: a review of artificial roosts for bats. Wildlife Society Bulletin 38 (4): 741-751.
Mysłajek R. W., Kurek K., Szura C., Nowak S., Orysiak P. 2007. Bats (Chiroptera) of the Silesian Beskid Mountains. Fragmenta Faunistica 50 (1): 77-85.
Ochtyra A. 2020. Forest disturbances in Polish Tatra Mountains for 1985-2016 in relation to topography, stand features, and protection zone. Forests 11 (5): 579.
Ochtyra A., Zagajewski B., Kozłowska A., Marcinkowska-Ochtyra A., Jarocińska A. 2016. Ocena kondycji drzewostanów Tatrzańskiego Parku Narodowego za pomocą metody drzewa decyzyjnego oraz wielospektralnych obrazów satelitarnych Landsat 5 TM. Sylwan 160 (1): 256-264. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2015039.
Piksa K., Bogdanowicz W., Tereba A. 2011. Swarming of bats at different elevations in the Carpathian Mountains. Acta Chiropterologica 13 (2): 113-122.
Piksa K., Brzuskowski T. 2019. Nocek Bechsteina Myotis bechsteinii, mroczek pozłocisty Eptesicus nilssonii, gacek szary Plecotus austriacus w budkach dla nietoperzy w Tatrach. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 75 (3): 208-213.
Piksa K., Brzuskowski T., Cichocki J., Gubała W. J. 2017. Różnorodność gatunkowa nietoperzy Chiroptera Tatrzańskiego Parku Narodowego w okresie aktywności letniej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 73 (2): 121-134.
Piksa K., Nowak J. 2013. The bat fauna hibernating in the caves of the Polish Tatra Mountains, and its long-term changes. Central European Journal of Biology 8 (5): 448-460.
Pięta M., Pięta G., Binkiewicz B. 2016. Zespoły ptaków lęgowych gniazd kornikowych i wiatrołomów w Tatrzańskim Parku Narodowym. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 72 (3): 184-195.
Rachwald A., Gottfried I. 2019. Zastosowanie budek szczelinowych dla nietoperzy jako nowego rozwiązania w celu aktywnej ochrony mopka zachodniego Barbastella barbastellus (Schreber, 1774) w lasach. Sylwan 163 (5): 435-440. DOI: https://doi.org/10.26202/sylwan.2018132.
Rachwald A., Gottfried I., Gottfried T., Szurlej M. 2018. Occupation of crevice-type nest-boxes by the forestdwelling western barbastelle bat Barbastella barbastellus (Chiroptera: Vespertilionidae). Folia Zoologica 67 (3-4): 231-238.
Sachanowicz K. 2003. Kolonizacja sztucznych schronień przez nietoperze w Lasach Łukowskich. Nietoperze 4 (1): 39-43.
Szwagrzyk J. 2000. Rozległe naturalne zaburzenia w ekosystemach leśnych: ich zasięg, charakter i znaczenie dla dynamiki lasu. Wiadomości Ekologiczne 46 (1): 3-17.
Taake K. H., Hildenhagen U. 1989. Nine years’ inspections of different artificial roosts for forest-dwelling bats in Northern Westfalia: some results. W: Horáček I., Hanák V., Gaisler J. [red.]. European Bat Research 1987. Charles University Press, Praha. 487-494.
Tájek P., Tájková P. 2016. Occupancy of bat boxes in coniferous forests of western Bohemia (Czech Republic). Vespertilio 18: 99-120.
Zahn A., Hammer M. 2017. Zur Wirksamkeit von Fledermauskästen als vorgezogene Ausgleichsmaßnahme. ANLiegen Natur 39 (1): 27-35.
Zawadzka D., Zawadzki G. 2018. Wpływ klęsk ekologicznych w lasach na różnorodność biologiczną ptaków. Studia i Materiały CEPL 54: 110-124.